Wiele rodziców często zadręcza się pytaniami na temat prawidłowego rozwoju swojego dziecka. To nic dziwnego — świadczy to jedynie o trosce i zaangażowaniu rodzica. Jednakże nie istnieje idealny schemat, który ilustruje, jak nasze dziecko powinno się faktycznie rozwijać. Rozwój jest bowiem kwestią bardzo subiektywną i będzie on przebiegał u każdego malucha w nieco inny sposób. Warto już na starcie to sobie uświadomić, aby nie zamartwiać się aspektami, które nie mają większego znaczenia. Można jednak za pomocą dość uproszczonego wzorca pokazać, jak mniej więcej powinien wyglądać prawidłowy rozwój dziecka.
Fazy rozwoju dziecka
Na początek warto wyjaśnić sobie, jakie fazy rozwoju dziecka możemy wyróżnić i na jakiej płaszczyźnie będzie się ono rozwijało. Krótko mówiąc, kwestia ta dotyczy kilku obszarów: emocji, mowy, ruchu, umiejętności poznawczych czy społecznych. Są to jednak tylko niektóre z wszystkich dziedzin. Wskazują one na uśrednione wartości dotyczące tego, co powinno umieć dziecko w określonym wieku oraz jakie zachowania są dla niego typowe. Poza tym warto mieć tę świadomość, że zarówno przyspieszenie występowania pewnych cech i zachowań, jak i ich opóźnienie w czasie – może, ale nie musi, być dla rodzica sygnałem, że warto skontaktować się z psychologiem lub pedagogiem dziecięcym. Nie należy niepotrzebnie panikować, lecz racjonalnie podejść do sprawy. Jakie jednak możemy wyróżnić fazy rozwoju dziecka? W pierwszym roku życia wyodrębniamy okres noworodkowy i okres niemowlęcy. Natomiast po skończeniu roczku nasza pociecha staje się pełnoprawnie dzieckiem.
Pierwszy rok życia
Jak już wcześniej udało nam się ustalić — pierwsze 12 miesięcy w życiu dziecka jest określane jako okres niemowlęcy. To czas, w którym możemy zauważyć najwięcej zmian na przestrzeni rozwojowej malucha. Dziecko rozwija się nie tylko fizycznie — rośnie, nabywa nowych umiejętności ruchowych, ale także pod kątem psychicznym i umysłowym. Już po upływie kilku miesięcy chce poznawać otaczający go świat i rzeczywistość. Aby jednak ułatwić śledzenie zmian w rozwoju niemowlęcia, tworzone są specjalne kalendarze rozwoju dziecka, które podają postępy charakterystyczne dla danego okresu. Najczęściej uwzględnia się tutaj podział na miesiące. Tak też dziecko w pierwszym miesiącu silnie reaguje na bodźce, np. połaskotanie go w stopę i przesunięcie ręki w stronę palców powoduje, że wyprostuje i napręży palce. Co ciekawe, jeśli pogładzi się go po policzku, niemowlak odwróci główkę i otworzy buzię, ponieważ będzie przekonane o nadejściu pory karmienia. W kolejnym miesiącu ciało dziecka przybiera o wiele więcej tłuszczyku. Położone na brzuszku najczęściej będzie mogło już podnieść główkę i przytrzymać ją przez 10 sekund. Zaczyna także rozpoznawać otaczające go osoby oraz może się uśmiechać na widok mamy lub taty. Pod koniec drugiego miesiąca potrafi wypowiadać już pierwsze samogłoski. W trzecim miesiącu dziecko zaczyna reagować na bodźce dźwiękowe — najczęściej obraca główkę w kierunku źródła dźwięku. To także okres, w którym poznaje własne ciało, zazwyczaj wkładając rączki do buzi. W kolejnym miesiącu nasze dziecko staje się coraz bardziej ruchliwe. Potrafi wyciągać rączki do interesujących go przedmiotów. Ponadto zaczyna się śmiać i wypowiadać głoski wargowe. W piątym miesiącu dziecko powinno osiągnąć wagę dwa razy większą w stosunku do masy urodzeniowej. W kolejnym miesiącu malec najczęściej potrafi obrócić się już na brzuch, jeśli leży na plecach, i odwrotnie. Poza tym dziecko dużo gaworzy. Warto jednak zaznaczyć, że szósty miesiąc stanowi moment, od którego zaczyna się indywidualny rozwój dziecka i pojawiają się różnice między poszczególnymi dziećmi. Na przestrzeni kolejnych dwóch miesięcy maluch będzie umieć siadać, pełzać, podciągać się do przodu, klaskać oraz machać. W dziewiątym miesiącu niektóre dzieci będą umiały już raczkować oraz siedzieć z wyprostowanymi plecami. Kolejne miesiące są lekcją utrzymywania równowagi. Poza tym dzieci potrafią już zjeść coś własnymi rączkami. Na koniec pierwszego roku waga dziecka jest średnio trzy razy większa niż w momencie narodzin. Maluch posiada także około 6 zębów oraz stara się samodzielnie chodzić.
Jak powinny wyglądać dalsze lata rozwoju dziecka?
Choć pierwszy rok życia jest okresem zachodzenia największych zmian w rozwoju dziecka, to jednak kolejne lata są równie istotne. Dzieci zaczynają bowiem w coraz większym stopniu rozwijać się pod kątem umysłowym. Ponadto drugi rok życia to dla dziecka czas, który upływa pod znakiem rosnącej samodzielności. Maluch może posiadać własne zdanie oraz rozumie, że jest odrębną istotą. Często nie panuje w pełni nad swoimi emocjami. Jeśli zabrania mu się wykonywania jakiejś czynności, może reagować złością. Pod koniec drugiego roku życia dziecko posiada także spory zasób słów i buduje pierwsze zdania. Właśnie wtedy zaczyna zadawać niekończącą się serię pytań: „a po co?”, „dlaczego?”. Poza tym buduje swoją świadomość, stara się rozróżniać dobro od zła oraz rozumieć pojęcie sprawiedliwości. Powyżej 6 roku życia zaczyna rozwijać swoje zainteresowania. Ponadto czas wczesnoszkolny jest przełomowym momentem dla kilkulatka. Musi on dostosowywać się do szkolnych zasad oraz skupić na nauce. Wciąż jednak ważny jest dla niego czas wolny, który poświęca na zabawy z rówieśnikami.
W jaki sposób możemy lepiej zadbać o rozwój dziecka?
Aby dziecko mogło faktycznie poprawnie się rozwijać, rodzic jest zobowiązany zapewnić mu odpowiednie warunki. Przede wszystkim warto tutaj przestrzegać podstawowych zasad, higieny oraz żywienia. Dziecko potrzebuj bowiem niezbędnych składników odżywczych, aby mogło szybko i dobrze rosnąć oraz mieć siłę do zabawy. Ponadto warto nauczyć je dbać o czystość — często zapewniać mu kąpiele, a jeśli posiada już ząbki, pokazać, w jaki sposób należy je myć. Ważna jest także higiena snu. Nie obędzie się tutaj bez wygodnego materaca, który zadba o zdrowy i treściwy wypoczynek dziecka. Być może pod tymi linkami znajdziesz dla niego odpowiednie podłoże do snu: http://www.abcsnu.pl/, https://hilding.pl/. Ponadto na tej stronie: http://sprezynowe-materace.pl/ znajduje się więcej wskazówek dotyczących doboru właściwego modelu materaca oraz innych akcesoriów sypialnianych. Sen stanowi bowiem kluczową kwestię dla prawidłowego rozwoju malucha. Koniec końców noworodki potrzebują aż kilkunastu godzin wypoczynku w ciągu dnia. Zapewnienie właściwych warunków pomoże więc w zachowaniu wysokiej jakości snu dziecka.
Nie jest możliwe jednoznaczne stwierdzenie, jak powinien wyglądać prawidłowy rozwój dziecka. Można jednak delikatnie kierować się pewnymi schematami, które podpowiadają, w jakim okresie życia dziecko zaczyna nabywać konkretne umiejętności. Jeśli jednak masz wątpliwości co do przebiegu rozwoju swojego malucha, warto wybrać się na wizytę do lekarza.
Materiał partnera abcsnu.pl